UMBERTO ECO," De naam van de roos"

INRICHTING VAN DE BIBLIOTHEEK VOLGENS "DE NAAM VAN DE ROOS" :

"Ik keek met hem mee, en we ontdekten titels van boeken waarvan we nog nooit hadden gehoord, en andere van zeer beroemde werken, welke in het bezit waren van de bibliotheek. Prachtige werken. Maar in welke volgorde zijn ze in de lijst opgenomen ? Hoe weet u de plaats van elk boek te vinden ?

Malachias keek me streng aan : Misschien weet u niet, of bent u vergeten, dat alleen de bibliothecaris toegang heeft tot de bibliotheek. Derhalve is het passend en voldoende dat alleen de bibliothecaris in staat is die dingen te ontcijferen.

Maar in welke volgorde staan de boeken op deze lijst vermeld, vroeg William. Niet naar onderwerp, lijkt mij. Hij doelde niet op een rangschikking naar auteurs volgens de orde van de letters van het alfabet, want dat is een methode die ik pas de laatste jaren heb zien toepassen en die toen nog niet zo in zwang was.


De bibliotheek vindt haar oorsprong in een zeer ver verleden, zei Malachias, en de boeken staan geregistreerd naar de volgorde van aanschaf of van schenking, dus van het tijdstip waarop ze binnen onze muren zijn gekomen.


Moeilijk te vinden, merkte William op.


Het is voldoende  dat de bibliothecaris de titels uit zijn hoofd kent en van elk boek weet wanneer het hier is gekomen. De andere monniken hoeven zich slechts op zijn geheugen te verlaten". (p.83,84)

CHODERLOS DE LACLOS, "Les liaisons dangereuses"

CHODERLOS DE LACLOS, "Les liaisons dangereuses",uitg. Pocket classiques (temps des Lumières, 1782) pag.167 :

"O ma Cécile, qu'allons-nous devenir ? Quel Dieu nous sauvera des malheurs qui nous menacent ?"

De achttiende-eeuwse brievenroman "Les liaisons dangereuses" van Choderlos de Laclos is een van de grootste klassiekers aller tijden. Geen ander boek toont op een zo overtuigende wijze aan dat de pen machtiger is dan het zwaard. De relatie tussen markiezin De Mertueil en burggraaf de Valmont werd ooit, tot leedwezen van de laatste, door de eerste verbroken. Zij wil hem echter voor één nacht terugnemen als hij de onversierbare madame de Tourvel kan verleiden. Valmont begint haar als een meester-veldheer te belegeren met brieven. De deugdzame dame biedt weerstand, maar gaat toch door de knieën. Het is bijzonder spannend de tactiek van Valmont op de voet te volgen, en je begrijpt dat niemand bestand is tegen de verleidingskracht van zoveel perfide maar weergaloos verwoorde smeekbeden. Het is zowel een avonturen-als een liefdesroman, een misdaadroman en een thriller.

TRUMAN CAPOTE, "In cold blood"

 

 

 

 

TRUMAN CAPOTE, "in cold blood", Penguin, 1965, pag.87, 88 :





"The Kansas Bureau of Investigation, a state-wide organization with headquarters in Topeka, had a staff of nineteen experienced detectives scattered through the state, and the services of these men are available whenever a case seems beyond the competence of local authorities. (...)But even if I hadn't known the family, and liked them so well, I wouldn't feel any different,. Because I've seen some bad things, I sure as hell have. But nothing so vicious as this. However long it takes, it may be the rest of my life, I'm going to know what happened in that house; the why and the who".

F SCOTT FITZGERALD , " The Great Gatsby" , 1926.

THE GREAT GATSBY AND WORLD WAR I :

"I graduated from New Haven in 1915, just a quarter of a century after my father, and a little later I participated in that delayed Teutonic migration known as the Great War" (p.3)
"I live at West Egg. Really ? I was down there at a party about a month ago. At a man named Gatsby's. Do you know him ? I live next door to him. Well, they say he is a nephew or a cousin of Kaiser Wilhelm's. That's where all his money comes from" (p.34).
Gatsby is a bootlegger, said the young ladies, moving somewhere between his cocktails and his flowers. One time he killed a man who had found out that he was nephew to Von Hindenburg and second cousin to the devil" (p64).




THE GREAT GATSBY AND EL GRECO :
"I see it as a night scene by El Greco : an hundred houses, at once conventional and grotesque, crouching under a sullen, overhanging sky and a lustreless moon" (p.187)

BRUGGE IN DE WERELDLITERATUUR

foto 1

foto 2

foto 3

BRUGGE IN DE WERELDLITERATUUR

Günter Grass, geboren in 1927 in Danzig, publiceerde in 1959 zijn eerste roman "Die Blechtrommel", waarvoor hij in 1999 de nobelprijs voor literatuur kreeg (foto 1). De roman gaat vooral over zijn jeugdjaren in Gdansk, die toen de status had van Vrijstad onder toezicht van de Volkenbond. Op 1 september 1939 schreef de stad wereldgeschiedenis toen de Duitse pantserkruiser Schleswig-Holstein er het vuur opende op het Poolse garnizoen van Westerplatte. De Tweede Wereldoorlog was een feit. In dit epos komt ook Brugge ter sprake : "...So war der Stolz der Sammlung (im Schiffahrtsmuseum) die Galionsfigur einer grossen Florentinischen Galleide, die zwar in Brügge ihren Heimathafen hatte, jedoch den aus Florenz stammenden Kaufleuten Portinari und Tani gehörte. Den Danziger Seeräubern und Stadtkapitänen Paul Beneke und Martin Bardewiek gelang es im April 1473 an der Seelandischen Küste , vor dem Hafen Sleuys kreuzend, die Galleide aufzubringen. Gleich nach der Kaperei liessen sie die zahrleiche Mannschaft nebst Offizieren und Kapitän über die Klinge springen. Ein zusammenklappbares Jüngstes Gericht des Malers Memling und ein goldenes Taufbecken - beides im Auftrag des Florentiners Tani für eine Kirche in Florenz angefertigt - fanden Aufstellung in der Marienkirche; das Jüngste Gericht erfreut, soviel wich weiss, heutzutage das katholische Auge Polens..." (Die Blechtrommel, Deutscher Taschenbuch Verlag, 21.Auflage, 2015, pag.239).
Op last van Napoleon werd Memlings' drieluik naar Parijs overgebracht, later opnieuw geroofd door de Nazi's, het belandde in Leningrad om tenslotte in 1956 aan Polen te worden teruggegeven, nu te zien in het Narodwemuseum in Gdansk. Het werd kortstondig naar Brugge overgebracht in 1994, voor de grote Memlingtentoostelling. Deze triptiek met het laatste oordeel, Memling's meest monumentale schilderij, heeft als middelpunt de aartsengel Michael, met harnas en weegschaal (foto 2). De triptiek vertoont duidelijk de invloed van Rogier Van der Weyden's laatste oordeel, te zien in het hospitaal van Beaune. Memling moet het ongetwijfeld met eigen ogen hebben gezien. De man in Michael's weegschaal is zonder twijfel niemand minder dan Tommasso Portinari, telg uit een oud, illuster Florentijns geslacht. Op de buitenpanelen knielen de opdrachtgever, de Florentijn Angelo Tani en zijn echtgenote Catarina Tanagli (foto 3). Tani was de vertegenwoordiger van de Medici te Brugge. Het echtpaar kon geïdentificeerd worden door de bijgeschilderde wapenschilden. Merkwaar-
dig is dat op één schilderij twee opdrachtgevers staan, Portinari op het middenpaneel, Tani en zijn echtgenote op de zijluiken. Tussen die twee Florentijnen was er een zwaar conflict aan de gang. Piero de Medici ontsloeg in 1456 Angelo Tani als hoofd van het Medici-filiaal in Brugge en hij werd vervangen door Tommaso Portinari,de nieuwe manager van het filiaal. Het moet Tani zeer gegriefd hebben dat hij door toedoen van Portinari's gestook was verdrongen. Tani kreeg een nieuwe opdracht : orde op zaken stellen bij het Londense filiaal, dat zich in financiële problemen bevond. In april 1473 zette een galei, met aan boord de triptiek van het laatste oordeel, vanuit Damme koers naar de Middellandse Zee. Maar Memling's triptiek zou Firenze nooit bereiken. Vlak voor de Engelse kust viel de Portinari-galei in handen van de beruchte kaper Paul Beneke,die de hele buit naar Danzig  deporteerde en de Tantriptiek aldaar in de Marienkirche deponeerde. Ondanks zwaar protest van hertog Karel de Stoute en zelfs de paus, bleef het meesterwerk in Danzig. Brugge wilde elk conflict met de Hanzastad Danzig vermijden, en betaalde de erfgenamen van Tani een schadevergoeding uit. Zoals Günter Grass terecht beweerde, Memling's laatste oordeel verblijdt nog steeds het katholieke Polen.

                                   Johan Comer