YUVAL NOAH HARARI "Nexus"

 

"Een nog extremer voorbeeld is Jezus. ...dat het onmogelijk is om nog iets over de historische persoon te achterhalen. In de ogen van miljoenen vrome christenen is het zelfs heiligschennis om alleen al de mogelijkheid te opperen dat de echte persoon verschilt van het verhaal. Voor zover we weten was de echte Jezus een doorsnee Joodse prediker die een kleine aanhang verwierf met zijn preken en gebedsgenezingen. Na zijn dood werd Jezus echter het onderwerp van een van de meest opmerkelijke brandingcampagnes  uit de geschiedenis. Deze tamelijk onbekende provinciaalse goeroe die tijdens zijn korte carrière maar een handvol discipelen had verzameld en was terechtgesteld als een ordinaire crimineel werd na zijn dood neergezet als de incarnatie van de kosmische god die het universum had geschapen. Hoewel er geen portretten van Jezus zijn overgeleverd en hoewel de Bijbel nooit heeft overgeleverd hoe hij eruitzag, behoren verzonnen weergaven van hem tot de meest herkenbare iconen ter wereld." (p.55)

"...maar mensen laten geloven dat Jezus een god was in plaats van gewoon een inspirerende rabijn." (p.60)

"Het is ook verplichte kost voor iedereen die wil begrijpen waarom de Joden, die twee millennia lang een van de meest pacifistische groepen uit de geschiedenis waren geweest, een van de meest geduchte legers ter wereld opzetten." (p.75)

"Het Jodendom heeft het Nieuwe Testament daarentegen nooit aangenomen en als Joden het over "de Bijbel" hebben, bedoelen ze alleen het Oude Testament, dat wordt aangevuld door de Misjna en de Talmoed. Interessant genoeg heeft het Hebreeuws nog steeds geen woord voor het christelijke heilige boek dat zowel het Oude als het Nieuwe Testament omvat. In Joodse ogen zijn dit twee boeken die totaal geen verband met elkaar hebben en er is simpelweg niet één boek dat beide boeken omvat, hoewel  het waarschijnlijk het meest voorkomende boek ter wereld s." (p.121)

"Vooruitlopend op huidige sterke mannen als Poetin kroonde Augustus zichzelf niet tot koning en bleef hij doen alsof Rome nog steeds een republiek was. De Senaat en de volksvergadering bleven bijeenkomen en de burgers mochten nog steeds elk jaar consuls en tribunen kiezen, maar die instanties en functies hadden geen echte macht meer." (p.178)

MICHIEL VOS Vos in de VS"

 

"De tijd dat het land (Verenigde Staten) nog begrijpelijk en beeldschoon was en niet verpest door eindeloze highways en freeways met hun eeuwige line-up van bedroevende fastfoodketens en suburbs. Beau zag het stoffige Texas met z'n klassieke ranches als een Amerika waar we allemaal zo nu en dan naar op zoek zijn maar dat nauwelijks nog bestaat" (p.155)

De media stelden volgens Palin veel te weinig vragen over Barack Hussein Obama's duistere moslimachtergrond. De media hadden van tevoren al beslist wie er moest winnen. 

Palin was de underdog, de gewone huisvrouw, de moeder : jij en ik werden worden allemaal belachelijk gemaakt door de elitaire media." (p.188)

"Op dagen als deze voel ik de onderhuidse angst in dit land, voor kosmopolitisme, internationale cultuur en ook immigratie. Kortom de angst bij veel Amerikanen dat ze hun eigen land verliezen. 
Trump maakt links elitair Amerika knettergek." (p.222, 223)
"Het is tenslotte in 2014 dat de Franse econoom, Piketty naar Amerika komt . Hij legt met een voorspelbaar dik Frans accent uit dat inkomen uit kapitaal meer oplevert dan inkomen uit werk en dat het tot een groeiende ongelijkheid leidt" (p.294)
"Thank You in het Amerikaans betekent : en nu oprotten !" (p.326)

DE AMERIKAANSE BURGEROORLOG IN DE FILM "GONE WITH THE WIND" :
Het idee van mierzoete nostalgie naar de good old days van de deftige samenleving in het Zuiden van voor de burgeroorlog is soms voelbaar : de Zuidelijke staten hadden volgens deze nostalgische blik op de geschiedenis het recht zich af te scheiden van het Noorden en met slavernij had het helemaal niets te maken". (p.339)

HANS KUNG "Het Christendom"

 

"De verering van Maria heeft zich voor het eerst in het hellenistisch-Byzantijnse paradigma ontwikkeld. 

In het oosten bestond een eeuwenoude traditie rondom Klein-Aziatische moedergodheden, in de vorm van een cultus van de altijddurende maagd, de Godsmoeder en verheven koningin van de hemel. 

Want alleen een concilie in het oosten kon op het idee komen om de kerk te verplichten tot het geloof in Maria als Godbarende. 

Bedoeld wordt het concilie van Efeze van 431. Alleen in het oosten, in Efeze, was het mogelijk geweest om een dergelijke Mariologie te introduceren. 

Het gebeurde in een stad waar het volk oorspronkelijk de Grote Moeder, oorspronkelijk de maagdelijke godin Artemis had vereerd en Maria dus enthousiast werd ontvangen als surrogaatgodin. 

Dit spreken van een moeder van God is medeverantwoordelijk voor dat Joden zoals tevoren wantrouwig staan tegenover het christendom en veel moslims de christelijke triniteit tot op heden misverstaan als een trias van God (vader), Maria (moeder) en Jezus (kind). 0

.JENNY ERPENBECK, Kairos

"Coca -Cola wird, hat sie gesehen, jetzt auch im Bahnhof Friedrichstrasse verkauft,
Coca-Cola auch in Pankow in dem kleinen Lebensmittelladen, in dem sie immer einkaufen geht, nicht anders als in New York oder München. 

Coca-Cola hat erreicht, was die marxistische Philosophie nicht erreicht hat, sie hat die Proletarier aller Länder unter ihrem Zeichen vereint" (p.347)
 

FELIX BOHR

 

"Bekannt ist, dass er die Wilhelmstrasse 92 zu einem Gedenkort machen will,dort stand das Reichskanzlerpalais, in dem 1884/1885 die berüchtigte "Kongokonferenz" stattfand. Kanzler Otto von Bismarck hatte 1884 ausländische Politiker nach Berlin eingeladen. Im Reichskanzlerpalais wurden die Grundlagen für die Aufteilung Afrikas gelegt. Bislang gibt ess in der Hauptsstadt keinen Gedenkort für den Kolonialismus. Ebenso wenig in Köln, Hamburg oder Bremen die besonders stark in den Kolonialismus und seine Verbrechen verstrickt waren". 

ILJA LEONARD PFEIJFFER, Alcibiades, uitg.de arbeiderspers, 2026

 GESPREK TUSSEN DE PERS TISSAPHERNES EN DE ATHENER TISSAPHERNES  :

"Juist, zei Tissaphernes. En met een democratie gaat het net zo. Als het staatsbestuur in handen is van het volk, beginnen zich facties te vormen die hun aandacht en energie meer richten op de bestrijding van rivaliserende facties dan op het algemene belang. Voor je het weet, wordt de democratie door haar interne verdeeldheid dermate inefficiënt en kortzichtig dat het volk zich van zijn eigen democratische instituties begint af te keren en de roep om een sterk leider steeds luider klinkt." (p.397)

Alkibiades : "De gedachte achter een democratie is het feit dat de macht door allen wordt gedeeld een garantie vormt tegen de mogelijkheid dat één individu alle macht naar zich toetrekt". (p.399)

Alkibiades : "De scheiding der machten die fundamenteel is voor het functioneren van een democratie, is in de praktijk een fictie. Het algemeen belang en langetermijnvisies met betrekking tot de toekomst van de staat gaan teloor in een kakafonie van deelbelangen, totdat het volk zich niet meer in zichzelf herkent en de mensen zich niet meer vertegenwoordigd voelen door politici die naar hun gejuich en applaus hongeren en de aanstelling van een autocraat, die orde op zaken stelt, een steeds noodzakelijker remedie begint te lijken" (p.400)

Tissaphernes : "Wil jij tiran van Athene worden ? vroeg hij mij opeens...

Alkibiades : "En jij vroeg ik. Wil jij koning van Perzië worden ?" (p.401)

Commentaar : Dit gebruik van het begrip "Scheiding der machten" is in dit boek een anachronisme. 

"Scheiding der machten" duikt pas op in de 17de en 18de eeuw in de geschriften van Locke en Montesquieu.

De wetgevende macht in Athene, 400 v. C : de volksvergadering of ecclesia met als voorbereidend orgaan, de BOULE.

De uitvoerende macht in Athene : Pericles, in feite een dictator.

De rechterlijke macht in Athene : de areopaag. 

Begrippen als ecclesia, boule en areopaag komen in dit, overigens magistraal werk, niet voor. 

MARK SCHAEVERS "De Levens van Claus", De Bezige Bij, 2024

"Ga naar Rome ! ...Ronduit enthousiast was Claus over de Italiaanse keuken...Nog een meevaller : voor 

een cinefiel was het aanbod van de Romeinse bioscopen overdonderend. ...

Maar verder viel het culturele aanbod in deze clericalenstad tegen. 

Boeken moest je hier zoeken tussen schrijfpapier en breipatronen, galerijen met moderne kunst waren er nauwelijks. 

Daar stond wel iets tegenover : Titiaan, Rafaël, Cranach - de oude meesters in de musea. 

Claus' grote ontdekking was Cranach's "Venus met Cupido als honingdief" in de Galleria Borghese, een doek zo mooi, schreef hij aan Raveel, dat het je hart met een rubberhand vastgrijpt. 

Venus, geheel naakt op een rode fluwelen hoed na, wordt op dit schilderij vergezeld door haar zoon Cupido. 

Nog vaak zou Claus naar dit schilderij verwijzen. 

Hij herkende zich in de afgebeelde Cupido, een mollig cherubijntje dat wat beteuterd kijkt, omdat het wordt gestoken door de bijen waaraan het een honingraat ontstolen had. 

Het antwoord van Venus op die beteuterde blik is door de Griekse dichter Theocritus opgeschreven : 

Cupido mag niet vergeten dat hij met zijn pijlen ook anderen pijn doet, geen lust zonder last.

Ook de schoonheid van de eigentijdse romeinse vrouwen ontging Claus niet..." (p.214, 215)
 

THOMAS MANN "De Buddenbrooks"

 

ARIANISME BIJ THOMAS MANN :

"Een andere keer stond Tony met de keukenmeid Stina in huishoudelijk gesprek in de hall, toen dominee Mathias uit Canstatt, die weer eens voor een paar dagen in het huis verbleef, van een wandeling terug kwam  en aan de tochtdeur belde. Met boers schommelende passen ging Trine opendoen, en de dominee, met de bedoeling een minzaam woord tot haar te richten en haar een beetje op de proef te stellen, vroeg vriendelijk : "Hou je van de Heer ? Misschien was hij van plan haar een fooi te geven als zij haar trouw aan haar Verlosser zou belijden. "Tja, dominee..."zei Trine aarzelend, blozend en met grote ogen. "Welke bedoelt U ? De ouwe of de jonge ?"

Madame Grünlich verzuimde niet deze geschiedenis met luide stem aan tafel te verhalen, zodat zelfs de consulsvrouw in haar proestende Krögeriaanse lachen uitbarstte.

De consul echter  keek ernstig en verontwaardigd op zijn bord neer.

"Een misverstand...." zei dominee Mathias helemaal in de war. (p.209)